Jouw geboorte is geen medisch event
Shared Desicion Making
In de zorg is er tegenwoordig sprake van shared decision making. Oftewel: Samen beslissen wat voor jou de best passende zorg is. Daarmee vervaagt de hiërarchische verhouding waarbij de arts per definitie voor jou beslist.
Maar de geboortezorg is wat mij betreft de uitzondering. Wanneer er geen medische noodzaak is, is geboorte geven geen medisch event. Het is geen event dat standaard medisch zorg nodig heeft en soms per toeval goed gaat. Het is andersom! Jij, je baby en je lichaam zijn gemaakt voor de zwangerschap en de baring. En soms heeft dat medische assistentie nodig. Jij beslist dus. Dat vinden velen van ons echt spannend. We zijn toch snel onder de indruk van de welbekende “witte jas”. En tijdens je bevalling, een moment dat je open en kwetsbaar bent, al helemaal. Bovendien, hoe kun je nou weten wat wijsheid is, jij hebt toch niet gestudeerd tot arts?
Preventief is niet schadeloos
De geboortezorg is niet ingericht op een ongeassisteerde en/of ongemedicaliseerde geboorte. Allereerst zijn zorgverleners er niet voor verantwoordelijk dat jij een prettige ervaring hebt maar een medisch succesvolle ervaring. Door complicaties bij jou of je kindje te voorkomen dan wel genezen. Vanuit die gedachte is elke handeling welkom!
Maar hoewel begrijpelijk, blijkt ook dat veel handelingen preventief zijn om een minimaal risico uit te sluiten. We passen de handelingen en protocollen dan wel toe op alle vrouwen. Enerzijds begrijpelijk want je weet vaak pas achteraf of jij die uitzondering op de regel was. Anderzijds zijn die handelingen in zichzelf niet schadeloos of zonder consequentie. Dat betekent bijvoorbeeld dat we preventief bij 5000 vrouwen iets toepassen om 1 vrouw te redden. Dat betekent ook dat we bij 4999 teveel doen, niet zonder gevolg.
Ook zijn veel protocollen niet gestoeld op wetenschappelijk bewijs. Of is dat onderzoek eigenlijk al lang achterhaald maar het protocol nog niet aangepast. Neem bijvoorbeeld het bevallen op je rug. De Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV) moedigt inmiddels andere houdingen dan de rugligging aan. Maar de rugligging is nog altijd de standaard in bijvoorbeeld veel ziekenhuizen. Of het zetten van de knip waarbij uit cijfers van de KNOV blijkt dat in 2015 bij 24% van de vaginale bevallingen een knip is gezet terwijl verderop in hetzelfde artikel staat “Er zijn geen specifieke situaties waarin een episiotomie nodig is.” Toch gebeurt het dus bij een bijna een kwart.
Zo kan het zijn dat je op papier de perfecte geboorte hebt gehad maar het je mentaal compleet ontredderd achterlaat. “Als je baby maar gezond is” is niet het juiste streven. Een moeder die zich gehoord, gesteund en gezien voelde tijdens haar meest kwetsbare moment. Die zich krachtig en oer voelde. Die autonomie en regie ervaarde, ongeacht welke medische handelingen er nodig zijn. Zo’n moeder! Zij start goed aan haar reis in het moederschap. Niet een die compleet uitgeput en lamgeslagen is. Met de voorbereiding van een HypnoBirthing cursus gaan we juist ervoor zorgen dat de bevalling kracht geeft en dat je weet wat alle opties zijn voor een geboorteplan.
Daarnaast voelen ook zorgverleners vaak een intrinsieke behoefte om iets te doen. Al dan niet om het geboorteproces actief te leiden en jou te verlossen. Of om te voldoen aan hun eigen behoefte aan controle over de situatie. Waardoor zij handmatig of met behulp van tools en gereedschap ingrijpen in jouw geboorteproces. Ze zijn niet opgeleid om op hun handen te zitten. Logisch, als je de werking van ons autonome zenuwstelsel kent en weet dat iedereen continu op zoek is naar veiligheid. Zorgverleners vinden deze veiligheid in het doen.
Wist je dat de term verlos-kunde is ontstaan omdat we halverwege de vorige eeuw zijn gaan geloven dat jij het niet zelf kan? Dat de arts jouw verlosser is? Veel verloskundigen kiezen daarom nu weer meer voor de term vroedvrouw, wat wijze vrouw betekent.
Ik wil zorgverleners niet zwart maken of tegen het zere been schoppen van de toch al hete maatschappelijke tweestrijd tussen geboortecoaches, zoals ik als jouw docent HypnoBirthing® en doula, en de eerste- en tweedelijns zorg. En ik ben ook niet tegen interventies. Laat dat heel duidelijk zijn. Maar er is wel degelijk en met regelmaat een verschil van perspectief. Ik geloof dat zorgverleners in de basis betrokken willen zijn bij het wonder der geboorte vanuit oprechte passie. Dat zij dit werk zijn gaan doen vanuit de overtuiging “ik wil mensen helpen”. En er is geen enkele verloskundige die een handeling uitvoert puur om de zwangere te pesten. Natuurlijk ben ik dankbaar en blij als een vroedvrouw, verpleegkundige of gynaecoloog alle kennis inzet met de beste intenties voor jou en je kleine.
Maar er mag meer nuance komen. Meer kijken naar de vrouw en baby en per situatie. Een protocol is een richtlijn. Geen vereiste om in elke baring toe te passen. Daarnaast is een protocol vaak ook een hypothese maar geen garantie. Dus pleit ik voor meer overleg met de aanstaande moeder in het proces. Om te weten te komen wat voor haar belangrijk is. Hoe zij zich gesteund voelt. Dat ze kan kiezen uit de opties die voor haar liggen. En keuzes kan maken die voor haar en haar kleine goed voelen, omdat nou eenmaal elke keuze voor- en nadelen zal hebben.
In een ideale wereld zijn zorgverleners zich er van bewust dat zij door jou en je partner uitgenodigd zijn om, vanuit expertise, bij te dragen aan een veilige geboorte. En dat zorgverleners zich bewust zijn van de impact en invloed van hun aanwezigheid en hoe deze ten goede te benutten. Dat zachte aanwezigheid soms betere uitkomsten heeft dan preventieve handelingen.
Want het toespreken van woorden die jou zelfvertrouwen geven zijn soms nog van grotere impact dan wanneer ze de regie overnemen en ingrijpen. Het stimuleren van de barende om haar eigen intuïtie en lichaam te volgen hebben een directe impact op het zelfvertrouwen van de moeder, het verloop van de geboorte, de uitkomsten voor de baby, de eerste hechting tussen moeder en kind en dat geeft weer de ideale start van een relatie voor het leven.
Als jouw docent HypnoBirthing® geef ik geen medisch advies. Als jouw doula ook niet. Maar ik zal er alles aan doen om je bewust te maken van jouw eigen regie. Jij beslist. En jij mag kiezen wie jou bijstaat. En hoe jij wilt dat deze leden van jouw geboorteteam je bijstaan. Want het is een eer dat wie dan ook er bij mag zijn en niets minder. Vanuit dat uitgangspunt mogen wij jou ondersteunen.
Als je je ook maar iets minder dan een Godin voelt tijdens je geboorte? Dan behandelen de mensen je om je heen niet goed.